के तपाईंलाई थाहा छ अगरउड (Agarwood) एक अतिनै उपयोगी जडीबुटी हो र यसको प्रयोगले धेरै रोगहरू ठीक गर्न सकिन्छ भनेर? प्राचीन कालदेखि नै यसको प्रयोग भारत र नेपालमा औषधीको रूपमा गरिँदै आएको छ। अगरउडलाई “अगर” “अगुरु” पनि भनिन्छ। यसको काठबाट एक सुगन्धित चोप (गोंदजस्तो पदार्थ) निस्किन्छ, जुन अगरबत्ती बनाउन र सुगन्धित लेपको रूपमा शरीरमा लगाउन प्रयोग गरिन्छ। यसका साथै, अगरउडले धेरै रोगहरूको उपचारमा पनि मद्दत गर्छ।
अगरउडको स्वाद र गुण
अगरउड कडवा र तीतो हुन्छ, पचनमा हल्का र चिल्लो हुन्छ। यसले कफ र वात शान्त गर्छ र पित्त बढाउँछ। यो सुगन्धित हुन्छ, लेप लगाउँदा शीतल प्रभाव दिन्छ, मुटुको लागि फाइदाजनक हुन्छ, भोक बढाउँछ र मोटोपन घटाउँछ। यसले छालाको रंग निखार्छ। यसले आँखा र कानका रोग, कुष्ठरोग, हिक्का, वान्ता, श्वास फेर्ने समस्या, गुप्त रोगहरू (पिशाब सम्बन्धी रोग), जण्डिस, चिलाउने रोग , पिलो र विषको असरलाई कम गर्न मद्दत गर्छ। अगरउडको तेल (Essential Oil) पनि यस्तै गुणकारी हुन्छ र पुरानो घाउ ठीक गर्छ। यसले पेटका जुकाहरु र कुष्ठरोग पनि नाश गर्छ।
अगरउड के हो?
अगरउडको रुख (Agarwood tree) ठूलो र सदाबहार हुन्छ। कृष्णागरु (कालो अगरउड) पानीमा डुब्न्छ किनभने यसको काठ धेरै भारी हुन्छ। अगरउडका धेरै प्रजातिहरू छन्:
- कृष्णागुरु (कालो अगरउड)
- काष्ठागुरु (काठे अगरउड)
- दाहागुरु (जल्ने अगरउड)
- मंगल्यागुरु (शुभ अगरउड)
यी सबैमा कृष्णागुरु सबैभन्दा उत्तम मानिन्छ र रोगको उपचारमा प्रयोग गरिन्छ।
अगरउडको काठ (Agarwood) भित्र एस्कोमाइसिटस मोल्ड (Ascomycetous mold) र फेओएक्रीमोनियम पेरासाइटिका (Phaeoacremonium parasitica) नामक फंगस (सूक्ष्मजीव) ले संक्रमित हुन्छ। यसबाट बच्नको लागि अगरउडको रुखले एक विशेष प्रकारको द्रव्य उत्पादन गर्छ। संक्रमित नभएको अगरउडको काठ हल्का रंगको हुन्छ भने संक्रमित काठ यसै द्रव्यको कारण गाढा खैरो वा कालो हुन्छ।
विभिन्न भाषामा अगरउडको नाम
प्राचीन समयमा यहूदी धर्मग्रन्थहरूमा यसलाई अलहोट भनेर चिनिन्थ्यो। ग्रीक र रोमनमा यसलाई अगेलोकन भनिन्थ्यो भने अरबमा अधलूखी वा ऊद हिन्दी भनिन्थ्यो। अगरउडको वानस्पतिक नाम एक्विलेरिया मालाकेन्सिस (Aquilaria malaccensis) हो। यो थाइमिलिएसी (Thymelaeaceae) परिवारको रुख हो।
विभिन्न भाषामा अगरउडको नाम:
- नेपाली: अगरउड
- हिन्दी: अगर, ऊद
- अंग्रेजी: Eagle wood, Agar wood, Aloe wood
- तमिल: अग्गालीचंदनम (Aggalichandanam)
- संस्कृत: अगुरु, कृमिजग्ध, राजार्ह
- बंगाली: अगरु, अग्गर
- अरबी: ऊद-ए-गर्की, अगरे हिन्दी
- फारसी: अगर, ऊद-ए-हिन्दी
अगरउड एक अमूल्य जडीबुटी हो जसको औषधीय र सुगन्धित प्रयोग धेरै पुरानो समयदेखि चलिआएको छ। यसले शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यलाई फाइदा पुर्याउँछ।