अतिबला (Atibala) लाई नेपालीमा, कङ्घी, कागियो भनिन्छ। यो एक धेरै गुणकारी औषधीय बोट हो। आयुर्वेदमा यसको प्रयोगले धेरै रोगहरूको उपचार गर्न सहयोग पुर्याउँछ। अतिबला पिरो , तितो, पचनमा सजिलो, चिल्लो र वात-पित्तलाई संतुलन गर्ने गुण भएको हुन्छ। यसले मानिसको उमेर, शारीरिक शक्ति, चमक र यौनशक्ति बढाउँछ।
अतिबलाका स्वास्थ्य लाभहरू:
- अतिबलाको अर्कले बारम्बार पिशाब लाग्ने समस्यालाई नियन्त्रण गर्छ।
- यसको बोक्राले रगत बग्ने समस्यालाई रोक्छ।
- यसको जरा दुखाई नाशक र ज्वरो घटाउने गुण भएको हुन्छ।
- अतिबलाका बीजले कफ निकाल्न मद्दत गर्छ।
- यसको जराको तेल दुखाई कम गर्न प्रयोग गरिन्छ।
- यसको जरा, फूल र पातहरूको चूर्णले धेरै रोगहरूमा फाइदा गर्छ।
अतिबला के हो?
अतिबला एक बहुवर्षीय झाडीदार बोट हो। यसको काण्ड गोल र खैरो-बैजनी रंगको हुन्छ। यसका पातहरू मखमली र सेतो झुसले ढाकिएका हुन्छन्। अतिबलाका मुख्य प्रजातिबाहेक निम्न दुई प्रजातिहरू पनि औषधीय प्रयोजनमा प्रयोग गरिन्छ:
कंघि / घंटिका (Abutilon pannosum)
- यो अतिबलाभन्दा लामो हुन्छ।
- यसले इन्फ्ल्यामेसन घटाउँछ, मधुमेहमा फाइदा गर्छ, जीवाणुनाशक गुण राख्छ, दुखाई कम गर्छ र घाउ भर्न मद्दत गर्छ।
कागियो / चर्मिल अतिबला (Abutilon indicum ssp. guineense)
- यसको फूल पहेंलो र रातो मिसिएको हुन्छ।
- यसले पिशाब बढाउँछ, रगत बग्न रोक्छ, कफ निकाल्छ, शक्ति दिन्छ, इन्फ्ल्यामेसन घटाउँछ र दुखाई नाशक गुण राख्छ।
विभिन्न भाषामा अतिबलाका नामहरू:
- संस्कृत: अतिबला, कंकतिका
- हिन्दी: कंघी, झम्पी
- अङ्ग्रेजी: Indian Mallow, Country Mallow
- उर्दू: कंघी
- बङ्गाली: पोटारी
- अरबी: मस्त-उल-गुल, दीशार
- फारसी: दरख्त-ए-शाहनाह
अतिबलाको प्रयोगले अपच, झाडापखाला, पिशाब सम्बन्धी रोग, जोर्नी दुख्ने समस्या , रगत बग्ने समस्याहरूमा फाइदा गर्छ। यो एक बहुउपयोगी जडीबुटी हो जसले शरीरलाई स्वस्थ र सबल बनाउँछ।
अतिबला का प्रयोग र उपयोगिता
अतिबला (Atibala) एक औषधीय बोट हो जसको विभिन्न रोगहरूको उपचारमा प्रयोग गरिन्छ। यसको पात, जरा, फूल, बीज आदि भागहरूले स्वास्थ्यलाई धेरै फाइदा पुर्याउँछन्।