तगर Valeriana hardwickii (Indian Valerian) – Uses, Benefits, and Medicinal Properties of सुगन्धबाला

तगर Valeriana hardwickii (Indian Valerian) – Uses, Benefits, and Medicinal Properties of सुगन्धबाला

तगर (Tagar) को बारेमा तपाईंलाई थाहा छ? तगरलाई सुगन्धबाला पनि भनिन्छ। तगरको काठमा धेरै बास्ना हुन्छ। यसबाट तेल पनि निकालिन्छ। वास्तवमा यो एक जडीबुटी हो, जसमा धेरै गुणहरू छन्। सयौं वर्षदेखि मात्र हाम्रो देशमा होइन, विदेशमा पनि तगरलाई औषधिको रूपमा प्रयोग गरिँदै आएको छ। आयुर्वेदाचार्यहरूले तगरको प्रयोग गरेर मानिसहरूका बिमारीहरूको उपचार गर्दै आएका छन्।

तगर के हो? (What is Tagar in Nepali?)

तगरको सुकेको काण्ड वा गाँठदार टेढोमेढो जड बजारमा सुगन्धबालाको नामले बेचिन्छ। यसको अवसादक प्रभावका कारण हिस्टीरिया र महिलाहरूमा पेटको ग्यास र मासिक धर्मको विकृति जस्ता विकारहरूमा तगरको प्रयोग धेरै फाइदाजनक साबित हुन्छ। धेरै प्राचीन आयुर्वेदिक ग्रन्थहरूमा तगरको उल्लेख पाइन्छ।

यसको बोट धेरै वर्षसम्म जिउँदो रहन्छ। यसको नयाँ बोटका पातहरू गोलाकार हुन्छन्। बोट ठूलो हुँदै जाँदा, यसका पातहरूको आकार सानो हुँदै जान्छ। यसका फलहरू प्रायः झुसिलो र आयताकार हुन्छन्। यसको जरा मोटो र जमीनमा गहिरो सम्म गडेको हुन्छ र मोटो तन्तुहरूले युक्त हुन्छ। तगरका बोटहरूमा फूल आउने समय जुन देखि जुलाई सम्म र फल आउने समय सेप्टेम्बर देखि अक्टोबर सम्म हुन्छ।

तगरको विभिन्न भाषाहरूमा नाम (Name of Tagar in Different Languages)

तगरलाई सामान्यतया नेपालमा तगर नै भनेर चिनिन्छ तर यसका अतिरिक्त अन्य नामहरू पनि छन् जुन देश वा विदेशमा तगरलाई चिनिन्छ। तगरको वानस्पतिक नाम Valeriana hardwickii हो र यसका अन्य नामहरू यी हुन्:

  • हिन्दी – तगर, सुगन्धबाला, मुश्कबाला
  • अंग्रेजी – इण्डियन वैलेरियन (Indian Valerian)
  • संस्कृत – तगर, कालानुसार्य, पिण्डतगर, दण्डहस्ती, कुटिल, वक्र
  • बंगाली – मुष्कवला (Muskvala), तगर पादुका (Tagar paduka), शुमियो (Shumio)
  • नेपाली – सुगन्धवाला (Sugandhwala)
  • फारसी – असारून (Asarun)

तगरका आयुर्वेदिक गुणहरू (Ayurvedic Properties of Tagar)

तगरको प्रयोगले दुखाइ कम गर्न, भोक बढाउन, श्वासप्रश्वास सम्बन्धी समस्याहरू ठीक गर्न, पिशाब सम्बन्धी रोग, कफ विकार, लिबर, हृदय र कुष्ठ रोग जस्ता समस्याहरूमा फाइदा गर्छ। यसका अतिरिक्त तगरका धेरै अन्य फाइदाहरू छन्। तगरले मानिसहरूलाई तनाव, चिन्ता, र निद्रा सम्बन्धी समस्याहरूबाट राहत दिन्छ। यसले मानसिक शान्ति प्रदान गर्छ र शरीरलाई सन्तुलित बनाउँछ।

तगर एक बहुउपयोगी जडीबुटी हो जसले मानिसहरूको जीवनमा धेरै सकारात्मक प्रभाव पार्छ। यसलाई सही ढंगले प्रयोग गर्दा यसले धेरै रोगहरूबाट बचाउन मद्दत गर्छ।

तगरका फाइदा (Tagar Benefits and Uses in Nepali)


अबसम्म तपाईंले थाहा पाउनुभयो कि तगर के हो र यसलाई देश र विदेशमा कतै नामले चिनिन्छ। अब हामी तगरको औषधीय प्रयोग कसरी गर्न सकिन्छ, औषधीय प्रयोगको मात्रा कति हुनुपर्छ र यसका विधिहरू के के छन् भन्ने बारेमा जानकारी प्राप्त गरौं।

निद्रा नआउने समस्यामा तगरको प्रयोग (Tagara Herb Uses to Cure Insomnia in Nepali)

धेरै मानिसहरू निद्रा नआउने समस्या भोगिरहेका हुन्छन्। यस्ता व्यक्तिहरूले तगरको प्रयोग गरेर फाइदा लिन सक्छन्। तगरको १-३ ग्राम चूर्ण वा ३०-४० मिली काढा सेवन गर्नाले निद्रा नआउने समस्या निको हुन्छ।

मानसिक रोगमा तगरको सेवनबाट फाइदा (Benefits of Tagar in Fighting with Mental Disorder in Nepali)

मानसिक रोग जस्तै मस्तिष्कले सन्तुलित रूपमा काम नगरेको अवस्था (जसलाई साधारण भाषामा पागलपन पनि भनिन्छ) मा तगरको प्रयोग गर्नाले फाइदा हुन्छ। ५०० मिग्रा तगरको चूर्ण दिनमा २-३ पटक महसँग मिसाएर सेवन गर्नाले मानसिक रोगमा सुधार हुन्छ।

घाँटीका रोगमा तगरको प्रयोग (Tagar Flower Benefits for Throat Disease Treatment in Nepali)

घाँटीका रोगमा पनि तगरको प्रयोग गर्नाले फाइदा हुन्छ। १ ग्राम तगरको चूर्णमा ६५ मिग्रा यशद भस्म मिसाएर सेवन गर्नाले घाँटीका रोगमा लाभ हुन्छ।

आँखाका रोगमा तगरको प्रयोग (Uses of Tagar Plant in Eye Disease Treatment in Nepali)

आँखामा दुखाई भएमा तगरको पातलाई पिसेर आँखाको वरिपरि लेप लगाउनाले दुखाई निको हुन्छ। यदि तगरलाई हर्रो को रससँग पिसेर गाजल को रूपमा आँखामा लगाउनुभयो भने आँखाका रोगमा पनि फाइदा हुन्छ।

पिशाब सम्बन्धी रोगमा तगरको प्रयोग (Tagar Herb Cures Urinary Problems in Nepali)

पिशाब सम्बन्धी समस्यामा १-२ ग्राम तगरको चूर्ण चिनीसँग मिसाएर सेवन गर्नाले फाइदा हुन्छ।

महिनावारी सम्बन्धी समस्यामा तगरको प्रयोग (Benefits of Tagar Flower in Menstrual Disorder in Nepali)

महिलाहरूले महिनावारी सम्बन्धी समस्या जस्तै अनियमित महिनावारी भएमा तगरको प्रयोग गर्न सक्छन्। तगरको १-३ ग्राम चूर्ण वा ३०-४० मिली काढा सेवन गर्नाले महिनावारी नियमित हुन्छ। यसले ल्यूकोरियामा पनि फाइदा गर्छ।

योनि रोगमा तगरको प्रयोग (Uses of Tagar Plant to Cure Vaginal Disease in Nepali)

तगर, ठूलो कटेरी, सिधे नुन र देवदारको काढा बनाएर तिलको तेल मिसाउनुहोस् र पकाउनुहोस्। यस तेलमा रुईको फाहा भिजाएर योनिमा राख्नाले योनि दुखाई निको हुन्छ।

मधुमेहमा तगरको प्रयोग (Tagar Herb Benefits in Fighting with Diabetes in Nepali)

मधुमेहका रोगीहरूले तगरको प्रयोग गरेर धेरै फाइदा लिन सक्छन्। तगरको १-३ ग्राम चूर्ण वा ३०-४० मिली काढा सेवन गर्नाले मधुमेहमा फाइदा हुन्छ।

जोर्नी दुख्ने समस्यामा तगरको प्रयोग (Benefits of Tagar Flower in Arthritis Treatment in Nepali)

१ ग्राम तगरको चूर्णमा ६५ मिग्रा यशद भस्म मिसाएर सेवन गर्नाले जोर्नी दुख्ने समस्या र अन्य जोडको दुखाईमा फाइदा हुन्छ। तगरको जराको बोक्रा पिसेर मोही सँग मिसाएर पिउनाले पनि जोर्नी दुख्ने समस्यामा फाइदा हुन्छ।

घाउ सुकाउन तगरको प्रयोग (Tagar Plant Heals Chronic Wounds in Nepali)

पुराना घाउ र पिलो हरूमा तगरलाई पिसेर लेप लगाउनाले घाउ चाँडै निको हुन्छ र घाउ बढ्दैन।

हिस्टीरियामा तगरको प्रयोग (Tagar is Beneficial in Treatment of Hysteria in Nepali)

तगरको काढा बनाएर १५-२० मिली मात्रामा सेवन गर्नाले हिस्टीरियामा फाइदा हुन्छ। ५०० मिग्रा तगरको चूर्ण दिनमा २-३ पटक महसँग मिसाएर सेवन गर्नाले पनि हिस्टीरिया निको हुन्छ।

डेलिरियम मा तगरको प्रयोग (Tagar Benefits in Delirium Treatment in Nepali)

डेलिरियम एक प्रकारको मानसिक रोग हो जसमा व्यक्ति मानसिक रूपमा कमजोर हुन्छ। यसमा तगरको प्रयोग गर्नाले फाइदा हुन्छ। तगर, अश्वगन्धा, पित्तपापडा, शंखपुष्पी, देवदारु, कुटकी, घोडटाप्रे, निर्गुण्डी, मोथे, राजब्रीक्ष, सानो हर्रो र मुनक्का मिसाएर काढा बनाउनुहोस्। यसको १०-२० मिली मात्रा सेवन गर्नाले प्रलापमा फाइदा हुन्छ।

तन्त्रिका तन्त्र सम्बन्धी रोगमा तगरको प्रयोग (Benefits of Tagar to Cure Nervous System in Nepali)

तगरको जरा कुटेर ४ भाग पानी र बराबर मात्रामा तिलको तेल मिसाएर माथि पकाउनुहोस्। यसलाई छानेर प्रयोग गर्नाले तन्त्रिका तन्त्र सम्बन्धी रोग र नसाको कमजोरीमा फाइदा हुन्छ।

पक्षघात मा तगरको प्रयोग (Uses of Tagar to Treat Paralysis in Nepali)

पक्षघातमा पनि तगरको प्रयोग गर्नाले राम्रो नतिजा आउँछ। १ ग्राम तगरको चूर्णमा ६५ मिग्रा यशद भस्म मिसाएर सेवन गर्नाले लकवामा फाइदा हुन्छ।

तगरको प्रयोगको मात्रा (How Much to Consume Tagar in Nepali)

तगरको प्रयोग यसरी गर्न सकिन्छः

  • चूर्ण: १-३ ग्राम
  • काढा: १५-२० मिली
  • काढा: ३०-४० मिली

तगरको प्रयोग विधि (How to Use Tagar in Nepali)

तगरलाई यसरी प्रयोग गर्न सकिन्छः

  • जरा
  • कन्द

तगर कहाँ पाइन्छ वा उमारिन्छ? (Where is Tagar Found or Grown in Nepali)

तगरको बोट स्वतः उम्रन्छ। यो नेपालको पहाड, कश्मीरदेखि भूटानसम्म र हिमाली क्षेत्रमा ३४०० मिटरको उचाईसम्म पाइन्छ। यसका साथै खासिया पहाडहरूमा १४००-२००० मिटरको उचाईसम्म पनि यो पाइन्छ।

दतिवन Washerman’s Plant (Achyranthes aspera अपामार्ग): Benefits, Uses, and Medicinal Properties

ज्योतिष्मती Jyotishmati (Black Oil Tree) – Intellect Tree (Celastrus paniculatus) Benefits, Uses, and Medicinal Properties

लाली गुराँस  Lali Gurans (Rhododendron campanulatum) – Benefits, Uses, and Medicinal Properties of Rhododendron

Kooth (Saussurea Lappa) – कूठ  Benefits, Uses, and Medicinal Properties of Costus Root

काने झार Commeline Benghalensis (Kane Jhaar) – Medicinal Uses, Benefits, and Overview

गिँदरी Premna Serratifolia L. (Gindari): Benefits, Medicinal Uses, and Importance

पाञ्चान Ougeinia oojeinensis (Paanchan): तिनिश Medicinal Uses, Benefits, and Ecological Importance

बोके टिमुर Zanthoxylum Armatum (Boke Timur) Benefits, Uses, and Medicinal Properties

ठूलो नीम Thulo Neem: महारूख Medicinal Benefits, Uses, and Natural Remedies

सिउँडी Siudi (Euphorbia Neriifolia) Uses, Benefits, Side Effects, and Medicinal Properties

काठेकार, फर्कफल, काठआँवली, Averrhoe acida :

Kaaulo, काउलो, कोह, नाकेम, नेपाली अर्जुन, Kaulo Arjuna, Machilus dutbiei

Kaalo Punarnawaa, कालो पुनर्नवा, Black Patagon

Seti Kareli, सेती करेली, तितेकरेली राम्री, तिताकरेल, Bitter Gourd

Thulo Pahelo Kapaas, ठूलो पहेँलो कपास बिरुवा, Cotton Yellow, Gossypiun birsutam

Kapas, कपास, सूत्रपुष्प, Cotton, Gossypiun herbaceum

Thulo Karkalo, ठूलो कर्कलो, मानकन्द, माने Gaint Taro, Alocaria species

Alocaria speciesThulo Karkaloठूलो कर्कलोमानकन्दमाने Gaint Taro

Katahar, कटहर, Artocarpus beterophyllus

 Bans Bata Baneko Kaagaj, बाँसबाट बनेको कागज, Paper From Bamboo
Nepali Speaking Practice through Books in Hindi and English

Master Hindi Speaking Through Indian Schools: Practical Phrases with Nepali and English Translations

Master Hindi Speaking with Indian Railways: Practical Phrases with Nepali and English Translations

Learn Nepali with Mobile Phone Conversations including Hindi and English Translations

Master Hindi Speaking: Practice Through Movie information with Nepali and English Translations


Famous poem Of Upendra Subba उपेन्द्र सुब्बाका केही कबिताहरु

Some Top poem of Pandit Udayananda Aryal पं. उदयानन्द अर्ज्यालका केही कबिताहरु

Some Top Poem Of Ishwar Ballav, ईश्वरवल्लभका केही चर्चित कबिताहरु

Some Best Poem of Indira Prasai इन्दिरा प्रसाईका केही कबिताहरु

Some Best Poem Of Aahuti आहुतिका केही कबिताहरु

Some Beautiful Poem Of Momila मोमिलाका केही उत्कृष्ट कबिताहरु

Top Ten Poems Of R M Dangol आर. एम. डङ्गोल का केही कबिताहरु

Some Beautiful Poem Of Ashesh Malla अशेष मल्लका केही कबिताहरु

Some Best Poem Of Ambar Gurung अम्बर गुरुङका केही कबिताहरु

Top Ten Poems Of Amar Giri अमर गिरीका १० कबिताहरु

Some Best Poem Of Kedarman vyathit केदारमान व्यथितका केही कबिताहरु

 
Chhapakkai Phula PHulyo Nepali Song By Singers Kiran Gajmer, Melina Rai

Kunai Batoa Timi Yeklai -BY singers Itu Jojiju, Ram Bhakta Jojiju

Maaya Raichha Ra By singer Kali Prasad Baskota, Sadeekshya Kattel

Manoj Raj Songs Lyrics “Kaliyug Ma Nasha” “Aaja Bholi” “Yasto Euta Katha Raichha”

Nepali Lyrics Of Unko Priti Pahile Ho Ki By Singer : Prabin Bedwal, Rachana Rimal

Nira Singer : Kali Prasad Baskota

Rabin Sharma Top songs lyrics and chords collection

Raj Sigdel Top Seven Songs Lyrics ” Yo Ta Jaali Sahar Ho” ” Aankhama Kunai Sapana” ” Chwassa Bijhne Timro Maya” “Chwassa Bijhne Timro Maya” ” Bhulna Khojera Pani”

Sanjeev Singh All Hits songs lyrics and chords collection

Top three Song Lyrics Of Sukmit Gurung “Pal Pal Timrai” “O Mero Priyatam” “Chiso Batas Le”

-Singer – Aananda Karki

1974 AD Band All Songs Lyrics with Chords Including ” Hidda Hiddai ” and “Dherai Dherai Aauchha Manama”

चना   Syn-Cicer album Hort: Benefits, Uses, and Nutritional Value of Bengal Gram
ठुलो ताप्रे Thulo Tapre (Cassia occidentalis): Benefits, Uses, and Medicinal Properties of Coffee Senna

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

My Cart
Wishlist
Recently Viewed
Compare Products (0 Products)
Compare Product
Compare Product
Compare Product
Compare Product
Categories
error: Buy Best Ayurvedic Medicine In nepal